ASSEN (ADP) – Fastfoodrestaurant McDonalds in Stadskanaal speelt een cruciale rol in de strafzaak die draait om de windmolendreigingen in de Veenkoloniën. Dat bleek vanochtend tijdens de rechtszaak tegen verdachten Jan Nieboer uit 2e Exloërmond Jan H. uit Meeden. Maandenlang had het duo in 2019 wekelijks besprekingen in het fastfoodrestaurant. De politie luisterde een groot aantal van die gesprekken af.
De mannen worden verdacht van het versturen van dreigbrieven aan ruim vijftien bedrijven die betrokken waren bij de aanleg van de windparken Drentse Monden en Oostermoer en Windpark N33. Bij de brieven, die het doel hadden de ondernemingen te laten stoppen met hun werkzaamheden, zat in veel gevallen de omslag van een zwartboek dat de afzenders wilden aanleggen. De anonieme afzenders noemden zichzelf ‘Gronings en Drents verzet’.
‘Hak een hak zetten’
In de afgeluisterde gesprekken hoorden politie en justitie de mannen praten over onder meer ‘brieven posten in Duitsland’, ‘omslagen’, ‘er gaan er nog zeventien de deur uit’ en ‘We gaan Hak een hak zitten’. In diezelfde periode kregen grote bedrijven als Hak, maar ook RWE en bedrijven uit Zuidlaren, Winschoten, Valthe en Kolham dreigbrieven die waren gepost in Duitsland.
“Als ik het over omslagen had, had ik het over dit soort mapjes”, vertelde Jan H., terwijl hij een plastic insteekhoes aan de rechters liet zien. Hij en Nieboer spraken volgens hem over van alles, van familiekwesties en de administratie die Nieboer voor H. deed tot de windplannen. “Er was ook zeer zeker een vriendschap ontstaan.”
‘Ik hoorde veel spannende dingen’
De twee spraken ook veel over de windmolenplannen, erkenden ze. H. was lange tijd voorman van Storm Meeden, maar stopte daarmee toen er naar eigen zeggen een aanslag op hem was gepleegd. “Ik had op dat moment alleen nog lijntjes met Tegenwind Veenkoloniën en ik hoorde heel veel dingen. Die heb ik soms op een opschepperige manier aan Jan verteld. Achteraf heel dom”, aldus H.
“Helaas was ik op de hoogte van zaken waar ik achteraf niet van op de hoogte had willen zijn”, zei de Groninger tegen de rechters. Hij wist naar eigen zeggen heel veel over ‘spannende dingen’, die hij dan aan Nieboer, voorman van Platform Storm, vertelde. “Maar ik heb niks met het zwartboek te maken.”
‘Niemand uitleveren’
Dat Nieboer kort na zijn arrestatie bij de politie verklaarde dat Jan H. meer wist van het zwartboek, kan de voorman van Platform Storm zich nu naar eigen zeggen niet meer herinneren. “Ik was in de gesprekken met Jan vooral toehoorder”, aldus Nieboer. Ook hij had naar eigen zeggen veel informatie van andere windmolenactivisten en hun plannen.
Namen willen de mannen niet noemen. “Ik weet wat het is om aangehouden te worden en ik ga geen andere mensen uitleveren”, legde H. uit. H. zat een half jaar in voorarrest en dat is hem niet in de koude kleren gaan zitten. Hij herhaalde, net als Jan Nieboer, meerdere keren dat hij van niks weet van dreigbrieven. Dat de politie wel een zwartboekomslag in zijn auto gevonden heeft, komt omdat H. hem zelf ook anoniem in de bus heeft gekregen, vertelde hij.
“We waren met Tegenwind Veenkoloniën wel bezig met het opstellen van een conceptbrief aan ondernemers. Dat maakt het verwarrend”, aldus H. Hij verklaarde dat, als de twee bij McDonalds over brieven praatten, ze het hadden over die brief. “Dat was geen dreigbrief.”
‘Foute humor’
Op de dreigbrief die energiebedrijf RWE kreeg, dat het DNA van Jan H. op de vouwrand. “Ik kwam bij heel veel mensen over de vloer en zij bij mij”, verklaarde H. Hij wist niet van de brieven, hield hij vol. “Wij hebben ons niet bezig gehouden met strafbare feiten.” Veel gesprekken bij McDonalds deed H. af als cynisch gepraat en ‘foute humor’.
Justitie vermoedt dat de dreigbrieven werden gedrukt bij Johnny R. uit Nieuw-Buinen. Die heeft verklaard dat Nieboer hem geregeld usb-sticks bracht, die hij moest drukken. “Ik wist niet van wie die waren. Die vond ik in mijn postbus of op kantoor. Zo ging dat binnen Platform Storm, als iemand iets wilde laten drukken. Ik kende R. en speelde postbode. Wat erop stond, wist ik niet.”
McDonalds
Dat de twee wekelijks om 7 uur ’s ochtends bij McDonalds zaten, was niet stiekem, vertelde H. “We zaten gewoon in het zicht. McDonalds was de enige tent die open was op dat tijdstip. We konden dan rustig overleggen en ontbijten. Daarna gingen we weer aan het werk. Als er geen corona was geweest en McDonalds in Stadskanaal niet was afgebrand, hadden we daar nog steeds elke week gezeten.”
