Mag burgemeester Koen Schuiling van Groningen de demonstranten voor de abortuskliniek op afstand zetten om zo te voorkomen dat vrouwen die de kliniek binnengaan worden aangesproken door demonstranten van de stichting Schreeuw om Leven?
Die vraag stond woensdagochtend centraal bij de bestuursrechter in Groningen. Burgemeester Schuiling verbande de demonstranten naar het grasveld tegenover de kliniek aan de Radesingel omdat hij signalen had dat vrouwen die de kliniek bezoeken de demonstranten voor de deur van de kliniek intimiderend vonden. Stichting Schreeuw om Leven wil weer op de stoep voor de kliniek demonstreren en stapt nu naar de rechter.
Mystery guests
De zaak wordt door de achttien abortusklinieken in het hele land met meer dan gemiddelde belangstelling gevolgd omdat er iedere week wel ergens demonstraties zijn van zogenoemde pro-life demonstranten. Vrouwen worden aangesproken, of ze krijgen flyers aangeboden met afbeeldingen van verknipte embryo’s. De gemeente Groningen zette zes mystery guests in om te peilen hoe demonstranten in Groningen te werk gaan. Sommigen werden aangesproken, kregen een folder aangereikt en in een enkel geval werden ze gevolgd na het verlaten van de kliniek, zo bleek.
Vorig jaar pleitten GroenLinks en PvdA in de Tweede Kamer, gesteund door het Nederlands Genootschap van Abortusartsen, voor verplichte bufferzones rond abortusklinieken. Enkele gemeenten in Nederland legden ook al restricties op aan anti-abortusdemonstranten.
‘Vrouwen kwamen aangeslagen het gebouw binnen’
Een burgemeester mag een demonstratie op grond van drie criteria verbieden, waaronder de bescherming van de gezondheid en het voorkomen van onregelmatigheden. De burgemeester besloot in juni 2021 de demonstranten op afstand te zetten omdat hij vreest voor de impact op de geestelijke gezondheid van de vrouwen. ,,Vrouwen kwamen aangeslagen en boos binnen. Ze werden op de stoep al gedwongen tot een gesprek over het voor hen moeilijk onderwerp”, aldus Elle Oosterhuis van de abortuskliniek Stimezo in Groningen. De burgemeester ontving drieduizend mails met verklaringen van vrouwen en professionals die aangeven dat de werkwijze van Schreeuw om Leven een nare impact heeft op vrouwen die abortus willen of overwegen.
We spreken de vrouwen nu niet meer aan, omdat we niet over de straat willen roepen
Het is disproportioneel dat de demonstratie niet meer op de stoep van de kliniek mag, meent de stichting. Het is bovendien een beperking van het demonstratierecht, vindt de woordvoerster van de stichting. ,,We spreken de vrouwen nu niet meer aan, omdat we niet over de straat willen roepen.”
Volgens de advocaat van de gemeente is de huidige situatie een verbetering: de stichting kan nog steeds demonstreren en de vrouwen voelen zich minder geïntimideerd.
De rechtbank doet over zes weken uitspraak.
