Voor het witwassen van crimineel geld via een bitcoin-betaalautomaat in zijn winkel is tegen een 31-jarige man uit Groningen een taakstraf van 80 uur geëist. De officier van justitie eiste ook een voorwaardelijke celstraf van zes maanden tegen de Stadjer.
De man had in de periode van 29 maart 2018 tot 31 januari 2019 in zijn winkel een bitcoin ATM machine staan waarmee digitale valuta kon worden ingekocht zoals Bitcoin, Ether en Litecoin. Grote bedragen zwart geld werd volgens de officier gestort en omgezet in digitaal geld.
Het handelen in digitaal geld is niet strafbaar. Wel verwijt de aanklager de Stadjer dat hij wist of kon weten dat daarbij illegaal geld in de machine ging. Hij vond medeplichtigheid van witwassen bewezen.
Een geldautomaat, zoals in de supermarkt
De man kreeg in zijn winkel bezoek van een man uit Amsterdam, waarvan hij alleen de voornaam kende. De Amsterdammer stelde voor een ATM-automaat in zijn winkel te zetten. De ondernemer kreeg hiervoor maandelijks een kleine vergoeding.
De winkelier dacht aan een geldautomaat zoals bij de supermarkten en had hier wel oren naar, zei hij tegen de rechters. Hij zei niet te weten hoe de machine eigenlijk werkte.
Veiligheidsmechanismen
Volgens de officier van justitie werden de veiligheidsmechanismen op de machine, zoals het gebruik van een vingerafdruk of kopie van een identiteitsbewijs, door de man bewust omzeild. De gebruikers van de machine bleven hierdoor anoniem en zij betaalden een commissie van vijf procent over het om te wisselen bedrag. Een hoge commissie in vergelijking met de koers van 0,5 tot een procent die toen gold in de legale handel.
Undercover
De machine in de winkel van de Stadjer trok de aandacht en er werd een onderzoek gestart. Een undercoveragente moest uitvogelen hoe de machine werkte en welke rol de winkelier bij het gebruik innam.
Ik dacht dat het een prostituee was
Verdachte over undercoveragente
Ze liet 1200 euro omwisselen, wetende dat boven de 1000 euro een ID-controle moest plaats vinden. De winkelier stelde voor het bedrag te splitsen in twee bedragen om deze regel te omzeilen. Hierna volgde nog eens twee pseudo-transacties met hogere bedragen, die zelfs buiten de openingstijden plaats vonden.
Prostituee
De man wilde de vrouw alleen maar helpen. ‘Ik dacht dat het een prostituee was en dacht dat het voor haar veiliger was als verder niemand in de winkel zou zijn’, verklaarde de man tegenover de rechter. Volgens de officier wist de winkelier beter.
De agente had laten doorschemeren dat ze hennepgeld aan het witwassen was. De man stelde geen vragen en hielp haar bij de wisseltransacties. Tijdens het onderzoek bleek dat de machine ook door anderen voor witwaspraktijken werd gebruikt. Ook toen stelde de winkelier zich actief op en stelde hij geen vragen over de herkomst van dat geld, zei de officier.
Samenhang met andere onderzoeken
De officier hield in zijn strafeis rekening met het tijdsverloop. De zaak tegen de Groninger hangt nauw samen met andere strafrechtelijke onderzoeken, waarin afgelopen najaar nog aanhoudingen zijn verricht. Er zijn geen grote bedragen aan de strijkstok van de Stadjer blijven hangen. Hij heeft een kleinere rol gespeeld en alleen de mogelijkheid geboden aan criminelen om zwart geld om te zetten in een legitiem betaalmiddel, vond de aanklager.
De advocate van de verdachte vond dat het onderzoek niet volgens de regels ging en dat het de prullenbak in kon. De Stadjer raakte zijn winkel tijdens de coronacrisis kwijt. Daardoor verkeert hij, bovenop de verdenking, al in zwaar weer, zei de juriste.
De rechtbank doet over twee weken uitspraak.
