GRONINGEN (ADP) – Een beetje onwennig zaten de rechters, griffier en de officier van justitie vanochtend in de rechtbank in Groningen tussen en achter het plexiglas. Voor hen zat een 49-jarige verdachte, met op anderhalve meter afstand zijn advocaat. De verdachte had een mondkapje, dat hij tijdens het praten af mocht doen.
Vanwege de coronamaatregelen worden vanaf half maart nauwelijks nog rechtszaken behandeld. Alleen spoedeisende zaken komen voorbij waarin de rechter moest beslissen over bijvoorbeeld het voorarrest. Tot dusver zaten alleen de officier, de rechters en griffier in de zaal, de rest ging via een telefoon- of videoverbinding. Vandaag kwam de Raad voor de Rechtspraak met een persbericht naar buiten: vanaf 11 mei zijn verdachten en andere procespartijen weer welkom in de rechtszalen.
Voorop lopen
De rechtbank Noord-Nederland, op de locatie in Groningen, lijkt daarin voorop te lopen. De zaak tegen de 49-jarige verdachte stond al als inhoudelijk op de agenda. De man zit vanaf eind januari vast, nadat agenten in zijn woning in Muntendam een balletjes- en gaspistool (verboden wapens), 2,5 gram cocaine en vier vervalste bankbiljetten vonden. Hij riskeert niet alleen een straf voor deze nieuwe feiten, maar hem hing ook nog een voorwaardelijke celstraf van acht maanden boven het hoofd. Die zou hij nu ook moeten uitzingen.
Verhoorkamer bezet
De rechter wilde voorkomen dat de man de voorwaardelijke straf uitzit, zonder dat een rechter hierover heeft geoordeeld. Om die reden werd zijn zaak vandaag toch inhoudelijk behandeld. Dit zou aanvankelijk gebeuren via een videoverbinding met de penitentiaire inrichting (PI) in Leeuwarden. Daar is slechts een verhoorkamer met een videoverbinding en die was bezet. Een tweede optie was een telefoonverbinding, maar de verdachte wilde graag zijn zegje in de zaal doen. En dat mocht.
Niet weer komen
De officier van justitie eiste voor de nieuwe feiten een celstraf van twee weken, gevolgd met het uitzitten van de eerder opgelegde acht maanden. Zijn raadsman pleitte voor een korte celstraf en het verlengen van de proeftijd, zodat een stok bij de man achter de deur blijft staan. De man hoort over twee weken het vonnis, maar hoeft dan niet weer te komen, zei de rechter. Het uitgangspunt van de Raad voor de Rechtspraak blijft dat de behandeling van rechtszaken tijdens de crisis zoveel mogelijk gebeurt via de telefoon of een videoverbinding.
“Uiteindelijk beslist de rechter op welke manier de zaak wordt afgedaan. Hierover zijn afspraken gemaakt door het landelijke Crisis Management Team ”. (Communicatie rechtbank Noord-Nederland).
Stevige discussies
“Er is kritiek op de rechtspraak over het opschuiven van de strafzaken. Ik kan u melden dat intern stevig wordt gediscussieerd over de behandeling van alle zaken en de mogelijkheden die er wel of niet zijn”, zei de rechter vanochtend over de ‘ouderwetse’ opstelling in deze zaak, ondanks de coronacrisis.
Een woordvoerder van de rechtspraak vult aan: “Uiteindelijk beslist de rechter op welke manier de zaak wordt afgedaan. Hierover zijn afspraken gemaakt door het landelijke Crisis Management Team ”.
Niet de eerste keer
Ook al was dit niet eerste keer dat in de zittingszaal in Groningen verdachten verschenen. Vorige week kwamen twee verdachten van een drugslab ‘gewapend’ met mondkapjes de zaal in. Hun advocaten stonden via een telefoon- en een videolijn met de rechters in verbinding. Dezelfde dag verschenen in een gijzelingszaak twee verdachten en hun advocaten in de rechtszaal. De zaal werd verder nog gevuld met drie leden van de parketpolitie en de tolk.
Ook in de rechtbank in Assen verscheen direct na de intrede van de coronamaatregelen een verdachte in levenden lijve voor de rechters. Een 39-jarige man uit Utrecht die verantwoordelijk wordt gehouden voor de dood van zijn 3-jarig zoontje. Het kind viel in het water bij Ubbena. De man liet op die eerste openbare zitting weten dat hij niets te zeggen had.
