Leeuwarden (ADP) – Ruim acht jaar nadat Koert Elders (69) tijdens een overval in zijn woning in Gees om het leven kwam, is in hoger beroep acht jaar cel geëist tegen de 32-jarige Fidan J. uit België. Het Openbaar Ministerie (OM) vindt J. medeplichtig aan diefstal door een woning binnen te dringen, met de dood tot gevolg.
Elders heeft in de vroege ochtend van 30 juni een strijd met niets ontziende mannen verloren, zei het OM. De mannen waren uit op meerdere kluizen met geld. De vriendin van Elders werd eveneens mishandeld en gedwongen een kluis te openen. Met 5.000 euro en wat sieraden vertrokken de mannen, Elders bloedend en vastgebonden achterlatend. Voor de ogen van zijn vriendin overleed hij door bloedverlies.
Faciliteren
Er is geen bewijs gevonden dat J. tijdens de overval in de woning was. Volgens het OM is zijn rol beperkt gebleven tot het faciliteren. J. reed de mededaders naar Gees en zorgde daarna voor een snelle aftocht. Dit blijkt volgens het OM uit meerdere telefoongegevens. De telefoon van J. stond tijdens de overval uit. Maar de heen- en terugreis zijn vastgelegd door diverse telecommasten.
Ook is J. de avond voor de overval nog in een door hem gehuurde auto gezien in Den Haag, met twee andere betrokkenen van de overval. De auto was onderweg naar Amsterdam, om daar de derde persoon op te halen. “Hij wist dat er in de woning in Drenthe een slag werd geslagen en geweld niet werd geschuwd. Hij kende de gewelddadige karakters van de mededaders en greep niet in”, zei de advocaat-generaal (officier van justitie in hoger beroep).
Geen berouw
“Medeplichtig is een minder grote rol, maar altijd nog aanzienlijk”, zei de advocaat-generaal. In al die 8,5 jaar na de fatale woningoverval heeft J. volgens de advocaat-generaal nooit berouw getoond. Hij heeft altijd gezwegen. In België is de man meermalen veroordeeld voor diefstal met geweld. “Dit heeft kennelijk geen indruk op hem gemaakt. Ook niet het leed dat is aangericht bij de nabestaanden”, zei de advocaat-generaal. “In het belang van de maatschappij moet hij een langere tijd worden opgesloten.”
De Belg is één van de vier mannen die kort na de overval in Gees werden opgepakt. Twee landgenoten van J. zijn in 2018 al veroordeeld tot dertien jaar cel. Een man uit Amsterdam kreeg tien jaar cel opgelegd en tbs met dwangverpleging. Deze straffen zijn inmiddels definitief. J. ging in 2018 vrijuit vanwege vormfouten. De rechtbank in Assen voelde zich destijds misleid, omdat de officier van justitie een vervalste verklaring van een getuige in het dossier zou hebben gestopt.
Geen misleiding
Het Openbaar Ministerie ging in hoger beroep. Maar in hoger beroep maakte het hof deze beslissing in 2019 ongedaan. Er waren weliswaar fouten gemaakt, maar het hof zag geen aanknopingspunten voor misleiding. De rechtszaak werd in 2022 overgedaan en J. werd alsnog veroordeeld tot tien jaar cel. Nu was het J. die in hoger beroep ging. Daardoor kan er ook amper sprake zijn van een overschrijding van een redelijke termijn, vindt het AG.
Woensdagochtend komen de advocaten aan het woord. Op hun verzoek zijn de voormalige officier van justitie in de zaak Gees en een oud-hoofdinspecteur van de politie dinsdag voor het hof aan de tand gevoeld over de misstanden in het dossier. Een verklaring van een vrouw, een bekende van de overvallers, was zonder audio- en video-opnamen in het dossier beland. En dat mag niet volgens de wet. Ook zou die verklaring niet door haar zijn ondertekend en vervalst.
Transparant
De officier van justitie voegde die verklaring toe aan het dossier, tegen de zin van de politie in. Omdat er nog werd getwijfeld aan de betrouwbaarheid. De getuige zou nog eens extra worden gehoord, maar dat is niet gebeurd. De oud-officier verklaarde tijdens de zitting naar haar idee transparant en oprecht te hebben gehandeld. Op de opnamen na zijn deze fouten hersteld en zorgt dit, volgens het OM, niet voor een oneerlijk proces voor J.
De verdachte moet volgens de eis meebetalen aan een schadebedrag van ruim 155.000 euro aan de nabestaanden. Bovendien vindt de aanklager dat J. bij een veroordeling direct moet worden vastgezet. J. verscheen dinsdag niet voor het hof in Leeuwarden. Zijn advocaat kon of wilde hierover verder niets kwijt.
‘Nog geen herstel 8,5 jaar na drama’
Het leven van de vriendin van Koert Elders is na de fatale woningoverval in Gees, waarbij Elders om het leven kwam, nog steeds een hel. Dat zei de vriendin Elders dinsdag tijdens het strafproces in hoger beroep in Leeuwarden.
De fatale roofoverval in hun woning is voor haar nog goed voelbaar. Ze dacht er in de eerste jaren weer bovenop te komen door professionele hulpverlening. “Na een aantal jaren bleek dat dat herstel tot stilstand was gekomen. Mede door het langdurig strafproces. Enige voordeel hiervan is, is dat ik nu duidelijk kan aangeven van welke definitieve gevolgen sprake is. Er is blijvend letsel. Het blijkt dat mijn geheugen mij nog steeds behoorlijk in de steek laat. Vooral kortetermijngeheugen”, zei de vrouw tijdens haar slachtofferverklaring. Ze zegt veel herinneringen kwijt te zijn geraakt. Ook is haar concentratievermogen ernstig aangetast. “Het lijkt alsof mijn denken soms zomaar stilstaat. Dat is heel vreemd. Soms moeten mij simpele dingen twee keer worden verteld of uitgelegd. Het kwartje valt soms traag. Ooit had ik aan een half woord genoeg”.
Het idee dat de daders weer vrijkomen, vindt ze eng. Ondanks het verbod op de locatie Gees is ze bang hen weer tegen te komen. Ook al is ze verhuisd. “Mijn veroudering is sinds 2016 in een stroomversnelling gekomen. Ik kom vaker bij de huisarts, vroeger kwam ik daar nooit”, zei ze. Ze voelt zich ook eenzamer dan ooit, doordat ze terughoudender is geworden. “Maar inmiddels zijn we meer dan acht jaar verder. Doordat het strafproces nog niet is beëindigd, komt mijn eigen verwerkingsproces deels stil te staan. Het juridische proces kan ik niet afsluiten en ik ben zo moe. Zo moe”, besloot ze.
