Het Openbaar Ministerie (OM) vervolgt zeven boerenbedrijven in Friesland, Groningen en Drenthe voor het overtreden van de meststoffenwet. De boeren hebben tonnen papierslib verwerkt in hun biovergister, terwijl dit niet mag. Er bleef een milieuvervuilend restproduct over, digestaat, dat als meststof over het land werd uitgereden.
Via tussenhandelaren kwam het slib bij de vergisters in onder meer Hurdegaryp, Donderen en Mussel terecht. De boeren kregen hiervoor 20 euro per ton. Het OM wil niet alleen deze eindgebruikers ter orde roepen maar startte onlangs het onderzoek ‘Brandgans’ waarin ook bedrijven in Gelderland, Friesland en Groningen worden gehoord die als tussenhandelaren optraden.
Slibmateriaal
Volgens het OM is de Wet milieubeheer geschonden door zich op deze manier te ontdoen van (gevaarlijke) bedrijfsafvalstoffen. De zaak kwam aan het licht door een controle door de milieudienst FUMO op 28 augustus 2019. Een toezichthouder trof net buiten de bebouwde kom bij Hantumhuizen twee partijen slibmateriaal aan. Bij het materiaal lag een emmer met een begeleidingsbrief en een handgeschreven briefje over de afkomst van dit materiaal en de eindbestemming in Hantumhuizen.
Dure aangelegenheid
De zeven boeren moesten onlangs voor de politierechter in Groningen verschijnen. Afvalverwerking is duur, zei de officier van justitie. In dit geval ging het om afvalwater van de papierindustrie met daarin flinters papier. Te nat voor de verwerking in verbrandingsovens, legde de aanklager uit. En een dure aangelegenheid om dit vervolgens op de juiste wijze te verwerken. Het omkatten van dit product (een andere identiteit geven) levert juist weer geld op. Tegen betaling nemen tussenhandelaren dit afval in en op papier werd dit omgezet in een ‘veilig’ product voor verwerking in een vergister.
Belletje rinkelen
In dit papierslib zat bijvoorbeeld een te hoog kopergehalte. De boeren hadden er geen idee van dat zij een illegaal product innamen, zeiden ze tegen de rechter. Volgens de officier van justitie mag je van de boeren verwachten dat zij op de hoogte zijn van de regels met betrekking tot het accepteren van stoffen voor vergisting. Het feit dat de boeren voor het innemen werden betaald, had bij hen al een belletje moeten rinkelen, meende de aanklager. De rechter stelde de zeven zaken uit, omdat nu ook de tussenhandelaren worden gehoord. Deze zaken vormen een onderdeel in een veel grotere strafzaak en kunnen de uitkomsten van deze verhoren van belang zijn in deze zaken, zei de rechter.